مشکلات همیشه بخشی از کسب و کارها بوده است. تحلیلگران کسب و کار معمولاً در موقعیتی قرار دارند که برخی از مشکلات، علت اصلی آن و تأثیراتی را که با ادامه یافتن آن در کسب و کار ایجاد می‌شود، را شناسایی کنند. پس از شناسایی علل مشکلات و تأثیرات آن، تحلیلگران کسب و کار می‌توانند با ارائه راه حل های مناسب، مشکلات را بهتر حل کنند. به همین دلیل نیاز به انجام تحلیل علت و معلولی برای موفقیت در تجارت بسیار حیاتی است. تحلیل علت معمولی که نمودار استخوان ماهی نیز به آن گفته می‌شود را می‌توان تقریباً در همه زمینه‌های کسب و کار استفاده کرد که در آن لازم است علت اصلی یک مشکل را درک کنیم. تجزیه و تحلیل علت و معلول برای دستیابی به نتایج مطلوب کسب و کار از طریق شناسایی و پرداختن به دلیل اصلی مشکلات پیش‌روی کسب و کار، تجزیه و تحلیل دلیل عدم موفقیت یک خط تولید خاص، تعیین بهترین روش های تولید یا اجرای سیاست های مدیریت صحیح است. در این مقاله مروری مختصر در مورد چگونگی تجزیه و تحلیل علت و معلولی در یافتن راه حل های مناسب کسب و کار آورده شده است. با ما همراه باشید.
از تحلیل علت و معلولی هم می‌توان برای شناسایی مشکلاتی که در گذشته ایجاد شده و هم برنامه‌ریزی برای آینده کسب و کار استفاده کرد.
- نگاه به گذشته
فقط حدود دو سوم شرکت ها از دو سال اول کاری خود جان سالم به در می برند. مجموعه ای از دلایل اساسی وجود دارد که این اتفاق می افتد، و اگر شما صاحب یک شرکت تازه تاسیس هستید، این اطلاعات ممکن است برای بقای تجارت شما بسیار مهم باشد. شما نمی‌خواهید مسیری را طی کنید که یک سوم کسب و کارهایی که شکست خورده‌اند طی کردند.
نگاه کردن به گذشته شامل تجزیه و تحلیل اشتباهات و مشکلات گذشته است. منطق نگاه به گذشته این است که مسائل از کجا آمده است، به طوری که از آ ن‌ها در کسب و کار خودمان جلوگیری کنیم.
- نگاه به آینده
همچنین ممکن است برای برنامه ریزی آینده از تجزیه و تحلیل علت و معلولی استفاده شود. این می‌تواند برای تحقیق در مورد وضعیت آینده یک کسب و کار و شناسایی مسیری که باید در حال حاضر برای رسیدن به نتیجه بهتر در آینده طی شود، مورد استفاده قرار گیرد. در این صورت می‌توان از آن به عنوان ابزاری برای برنامه ریزی استفاده کرد.
تحلیل علت و معمولی پنج مرحله دارد که در زیر تعریف مختصری از هر یک از مراحل آورده شده است.
مرحله ۱: شناسایی و شرح مسئله
فعالیت اولیه در یک تجزیه و تحلیل علت و معلول، شناسایی مسئله مورد نظر است. شما باید مسئله را از نظر ماهیت و اندازه توصیف کنید. بخشی از کسب و کارتان که تحت تأثیر این مشکل قرار گرفته و دلایل احتمالی آن را تعیین کنید. در نمودار استخوان ماهی، این نشان دهنده سر ماهی است.
مرحله ۲: طوفان فکری درباره دلایل اصلی مسئله
در این مرحله، هدف شما شناسایی دلیل اصلی مشکل است. این می‌تواند با تجزیه و تحلیل موانع در ارتباط با افراد، روش ها، مواد و تجهیزات موجود در کسب و کار به طور موثر انجام شود. هدف ما در این مرحله، یافتن هرچه بیشتر علل بالقوه است. در نمودار استخوان ماهی، این دلایل نزدیک سر ماهی هستند.
مرحله ۳: تجزیه و تحلیل هر دلیل اصلی را در سطح پایین‌تری بررسی کنید.
برای هر مشکل اصلی در کسب و کار، همیشه رویدادها و مشکلات جزئی وجود دارد که در وقوع علت اصلی نقش دارند. به عنوان مثال، عدم رضایت مشتری ممکن است نتیجه مدت زمان طولانی در عرضه خدمات یا ضعف در ارائه خدمات پس از فروش باشد. یا بهره‌وری پایین کارکنان ممکن است نتیجه شرایط کار نامناسب، حقوق کم و غیره باشد.
بنابراین، باید سعی کنید تمام علل فرعی احتمالی را که ممکن است در بروز علت اصلی نقش داشته باشند، شناسایی کنید.
در نمودار استخوان ماهی، این علل فرعی از علل اصلی شما منشعب می شوند.
مرحله ۴: نمودار خود را تجزیه و تحلیل کنید
پس از ارائه علل فرعی، مدتی را صرف بررسی کلی نمودار کنید. بررسی کنید که آیا نگرانی‌های مطرح شده و نیازهای شناسایی شده قابل قبول است یا خیر. اطمینان حاصل کنید که چه مواردی برای کسب و کار بسیار مهم هستند و چه مواردی نیاز به اقدام در آینده دارند. مشکلات را از نظر اولویت بررسی کنید. علاوه بر این، می‌توانید درباره علل یک مسئله خاص بیشتر تحقیق کنید تا دلیل آن را به عنوان یک مشکل، تجزیه و تحلیل کنید. به عنوان مثال، در مورد بهره وری پایین کارکنان، می‌توانید از طریق پرسشنامه‌ها از کارمندان و طرف های مربوطه اطلاعات جمع‌آوری کنید و برای تأیید یافته‌های خود استفاده کنید.
مرحله ۵: برنامه‌های خود را تدوین کنید
پس از توصیف مشکل؛ دانستن علل اصلی و علل فرعی و اطمینان از صحت مشکلات و اولویت‌بندی آن آخرین کار تهیه یک برنامه عملیاتی است. این طرح باید مشکلات شناسایی شده را حل کند و در کاهش و رسیدگی به مشکلاتی که در کسب و کار با آن روبرو هستید کمک کند.
آیا تحلیل علت و معلول موثر است؟
تجزیه و تحلیل علت و معلولیت مانند دیگر ابزارهای تجزیه و تحلیل، برای کارآمد و موثر واقع شدن نیاز به یک تحلیلگر حرفه‌ای و ذینفعان حمایت کننده دارد.
تجزیه و تحلیل علت و معلول در واقع ابزاری اساسی برای شناسایی و حل مسئله است. از آن برای یافتن مناسب ترین راه حل ها و تجسم مشکلات موجود در کسب و کار استفاده کنید.
یک مثال از تحلیل علت و معلولی یا نمودار استخوان ماهی
در کتاب راهنمای پیکره دانش تحلیل کسب‌و‌کار (BABOK) در حدود ۵۰ تکنیک معرفی شده است که در وب سایت آکادمی تحلیل کسب و کار به مرور این تکنیک ها را معرفی خواهیم کرد.
