به یادآوریم که روزگاری گفته می‌شد زمین مسطح است! اما گالیله نظر دیگری داشت. مخاطبان زیادی از آکادمی تحلیل‌ کسب‌وکار که مرجع تخصصی آموزش تحلیل کسب‌وکار در ایران است، پرسیده‌اند که آیا می‌شود قبل از یادگیری تحلیل کسب‌وکار و به ویژه بدنه‌ی دانشی BABOK، در به اصطلاح کارگاه‌های تحلیل کسب‌وکار که این روزها باب شده است، شرکت نمود؟

برای روشن شدن این موضوع ذکر چند نکته ضروری است:

۱- تحلیل کسب‌وکار در جهان دارای سازمان مرجع (IIBA) و بدنه‌ی دانشی است. بدنه‌های دانشی بر خلاف اکثر کتب دانشگاهی، حاصل تجربه چندین دهه فعالیت عملیاتی هیات نویسندگان آن است. بنابراین در مورد راهنمای BABOK به وضوح مشخص است که چکیده تجربه کاری حدود یکصد تحلیل‌گر و دانشمند این حوزه از سراسر جهان با میانگین ۲۰ سال تجربه حرفه‌ای می‌باشد، یعنی بیش از ۲۰ قرن!

۲- به جای این که به تجربه یک یا چند نفر اکتفا کنیم، بهتر است به سراغ یادگیری BABOK برویم که تجارب جهانی و استانداردهای بین‌المللی را بشناسیم. متاسفانه مدتی است که برخی خود را در جایگاه موسسات و مراجع جهانی می‌بینند و بدون توجه به الگوهای مورد تایید سازمان‌های بین‌المللی، نسخه یادگیری تحلیل کسب‌وکار برای مخاطبان می‌پیچند! آن هم با ارائه‌ی چند تمپلیت و جایگزینی چند تکنیک به جای شرح وظایف تحلیل‌گر کسب‌وکار.

۳- تحلیل کسب‌وکار تنها چند تکنیک همچون SWOT، کانواس و … نیست. بلکه این تکنیک‌ها برخی از ابزارهای اجرای وظایف یا تسک‌های حوزه‌های دانشی شش‌گانه راهنمای BABOK هستند. پس اگر ندانید که چه وظیفه‌ای را چگونه انجام دهید، چه‌طور می‌خواهید از تکنیک‌های مذکور استفاده نمایید؟ یادگیری تحلیل کسب‌وکار یعنی یادگیری تسک‌های حوزه‌های دانشی و استقرار آن‌ها در سازمان برای شناسایی مشکل تا ارزیابی راه‌کار حل آن و البته برای این استقرار نیز لازم است تا از تکنیک‌ها استفاده کنیم و برای اجرای تسک‌ها تمپلیت و فرم داشته باشیم. متاسفانه محور اصلی این به اصطلاح کارگاه ها، تکنیک ها هستند.

۴- ملاک سنجش یک “تحلیل‌گر حرفه‌ای کسب‌وکار” چیست؟ پاسخ روشن است. موسسه بین‌المللی تحلیل کسب‌وکار (IIBA) به عنوان تنها مرجع تخصصی این حوزه در جهان که مورد پذیرش همگان به ویژه جوامع نخبگانی دنیاست، با اعطای گواهینامه CBAP بر اساس تجارب کاری، گذراندن دوره آموزشی و در نهایت قبولی در آزمون، گواهینامه “تحلیل‌گر حرفه‌ای کسب‌وکار” را به فرد اعطا می‌نماید.

با توجه به پیش‌بینی‌های قبلی آکادمی تحلیل کسب‌وکار مبنی بر شروع موج یادگیری تحلیل کسب‌وکار در ایران و استقرار آن در سازمان‌ها و شرکت‌های ایرانی، به علاقه‌مندان این حوزه توصیه می‌کنیم که ابتدا بدنه‌ی دانشی BABOK که شرح وظایف تحلیل‌گر کسب‌وکار است را فرا گیرند و سپس به سمت یادگیری چند تکنیک و استفاده از تمپلیت‌ها و فرم‌های آن گام بردارند و اسیر نام جذاب “تحلیل‌گر حرفه‌ای کسب‌وکار” نشوند که امروز از برخی تریبون‌ها فریاد زده می‌شوند و تفاوت بسیار زیادی با الگوهای جهانی دارند.

به قول شخصی، بهتر است آب را از سرچشمه بنوشیم.