در این سال ها، مدرک حرفه ای مدیریت پروژه یا PMP که توسط انجمن مدیریت پروژۀ آمریکا (PMI) صادر می شود، در ایران غوغاها به پا کرده است. افرادی که در حوزه های مختلف مدیریت پروژه، گام برمی دارند و دارای سوابق اجرایی و مدیریتی هستند، به نظر اجتنابی نیست که این مدرک را دریافت نمایند. در واقع با گرفتن مدرک PMP شما هم می توانید از لحاظ ارتقای شغلی برای خویش مسیری مناسب پیدا کنید و در پروژه های داخلی و خارجی، فعالیت نمایید و از سوی دیگر می توانید در شرکت ها و سازمان هایی که مشغول هستید، حرفی برای گفتن داشته باشید.
پس در واقع این گفته که مدرک PMP یا دیگر مدارک بین المللی مهم نیستند و هیچ گونه ارزش استخدامی ندارند، مهملی بیش نیست و شما با گرفتن این مدارک بیشتر از قبل می توانید در حوزه های مختلف، حرفی برای گفتن داشته باشید، سازمان ها با دانستن اینکه شما این مدارک حرفه ای را دارید، در جذب و استخدام شما، پیشگام شده و پس از استخدام، ذینفعان سازمان بیشتر از بقیه به حرف های شما گوش خواهند کرد.
در این مقاله و سلسله یادداشت ها می کوشیم به صفر تا صد PMP بپردازیم. به طوریکه مخاطب با گذاشتن یک ساعت وقت و مطالعۀ این متن، بتواند تمام اطلاعات لازم را در مورد مدرک PMP، آموزش مدیریت پروژۀ حرفه ای و اینکه چگونه بتواند یک مدیر پروژۀ حرفه ای شود، به دست بیاورد و دیگر نیاز نباشد با جستجو کردن در گوگل و یا پرسیدن از دیگران، به اطلاعاتی اندک در مورد PMP دست یازد.
سلسله مطالبی که پیرامون PMP در این مقاله تشریح می گردد، به صورت زیر است:
- آشنایی با انجمن مدیریت پروژۀ آمریکا (PMI)
- اهمیت PMP در ایران
- اهمیت PMP در جهان
- آمار و ارقام در مورد PMP چه می گویند؟
- چگونه یک مدیر پروژۀ حرفه ای (PMP) شویم؟
- برای PMP شدن چه شرایطی لازم است؟
- چه مدارکی در دنیا برای مدیریت پروژۀ توصیه می شود؟
- آیا مدرک PMP مهم ترین مدرک بین المللی مدیریت پروژه است؟
- ارتباط بین PMP و تحلیل کسب و کار
- برای PMP شدن چه آموزش ها و چه تخصص هایی باید ببینیم؟
- نحوه تست زنی و پاسخ دهی به سوالات در PMP
- سوالات آزمون PMP چگونه است؟
- چه تست های شبیه سازی شده ای برای PMP توصیه می شود؟
- مسیر آموزشی PMP در آکادمی تحلیل کسب و کار
- بررسی آزمون PMP
مدرک حرفه ای مدیریت پروژه یا Project Management Professional (PMP) یک نام حرفه ای شناخته شدۀ بین المللی است که توسط انجمن مدیریت پروژۀ آمریکا (PMI) ارائه می شود. طبق آمار تا ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۰، ۱,۰۳۶,۳۶۸ فرد فعال دارای گواهی PMP در سرتاسر جهان بوده است. این خود نشان می دهد که با مهم ترین، پربسامدترین و پرمخاطب ترین مدرک بین المللی روبه رو هستیم یعنی PMP و هیچ مدرک دیگری به گرد پای این مدرک نمی رسد.
آزمون PMP یکی از چندین مدرکی است که توسط PMI ارائه شده است و بر اساس طرح کلی محتوای آزمون یا ECO صورت می گیرد. وقتی می گوییم که آزمون های PMI به صورت ECO هستند یعنی این موسسه از قبل چندین مرجع برای آزمون معرفی کرده است و همچنین سیلابس آزمون را مشخص نموده است و به مخاطب می گوید که این آزمون از چه بخش ها و چه قسمت هایی می آید و مخاطب باید کدام یک از آنها را مورد مطالعه قرار دهد.
از بین مراجعی که برای آزمون PMP معرفی شده است، ویرایش ۷ بدنۀ دانشی مدیریت پروژه یا PMBOK است. این استاندارد در طول سال ها و دهه های گذشته، ویرایش های زیادی خورده است و اینک به ویرایش آخر خود یعنی ۷ دست یافته است.
آزمون PMP که بر اساس طرح کلی محتوای آزمون (ECO) صورت می گیرد براساس بارم زیر، سوال بندی شده و مخاطب مورد سنجش قرار می گیرد. ECO هر ۴ تا ۵ سال یک بار توسط PMI بازنگری می گردد. از ژانویه ۲۰۲۱، این آزمون در سه حوزه مختلف آزمایش می شود:
- افراد (People) (۴۲%)
- فرآیند (Process) (۵۰%)
- محیط کسب و کار (Business Environment) (۸%)
قبل از ژانویه ۲۰۲۱، آزمون بر اساس وظایف پنج حوزۀ عملکرد یا گروه فرآیند بود که در مجموع ۴۹ فرآیند را در بر می گرفت. مشخصات آزمون PMP فوق طبق بارم بندی زیر بود که دیگر از میان رفته است.
- شروع پروژه (Initiating the project) (۱۳%)
- برنامه ریزی پروژه (Planning the project) (۲۴%)
- اجرای پروژه (Executing the project) (۳۱%)
- نظارت و کنترل پروژه (Monitoring and controlling the project) (۲۵%)
- بسته شدن پروژه (Closing the project) (۷%)
آزمون PMP شامل ۱۸۰ سوال چهار گزینه ای است که بر اساس مشخصات PMBOK و کد اخلاقی PMP نوشته شده است. آزمون به صورت بسته است. پنج سوال از ۱۸۰ سوال فوق در آزمون “نمونه” سوالاتی هستند که برای تنظیم دقیق درجه سختی و دقت امتحان استفاده می‌شوند و به این ترتیب به نفع یا مخالف آزمون‌دهنده محاسبه نمی‌شوند. این سوالات به صورت تصادفی در طول امتحان قرار می گیرند. آزمون شوندگان فقط از نظر مهارت در ۱۷۵ سوال نمره می گیرند. در واقع مخاطب باید به همۀ سوالات پاسخ دهد چون نمی داند کدام ۵ سوال آزمون نمره ندارند و ممکن است سوالات سختی باشند که وی جواب داده است یا سوالات آسان. او فقط باید پیش خود بداند که ۵ سوال آزمون فاقد نمره است ولی باید به همۀ سوالات پاسخ دهد.
مدت زمان پاسخ گویی به سوالات آزمون PMP به میزان ۲۱۰ دقیقه یا معادل سه ساعت و نیم می باشد. مخاطب برای شرکت در آزمون باید نیم ساعت قبل در سایت و بروزر آزمون چک این (Check in) نماید و پس از گذراندن مراحل فوق، سوالات آزمون لانچ شده و باید در مدت زمان تعیین شده به سوالات پاسخ دهد. سوالات چهارگزینه ای بوده و فقط دارای یک گزینۀ درست است و بقیۀ گزینه ها نادرست هستند. پس از آزمون مخاطب یک کارنامۀ کلی دریافت می کند و فقط مخاطب پس از آزمون می فهمد که Pass یا Fail شده است و دیگر خبری از ریز ۱۸۰ سوال نیست. اصولاً سوالات آزمون پس از انتهای آزمون در اختیار مخاطب قرار نمی گیرد. این سوالات به صورت تصادفی هنگام شروع آزمون از بانک سوالات PMP با حفظ بارم های ذکر شده در بالا در اختیار مخاطب قرار خواهد گرفت.
همانگونه که از شکل بالا که یک کارنامۀ نهایی آزمون PMP است، وضعیت Pass یا Fail شدن مخاطب معین شده است و از سوی دیگر از سه حوزۀ دانشی که بارم آزمون بودند، مشخص شده است که شخص، چگونه به سوالات پاسخ داده است.
سوالی که اینجا پرسیده می شود این است که میزان Pass کردن آزمون چند درصد است یا به دیگر سخن Target آزمون چقدر است؟ آنچه مشخص است این است که هر کدام از سه حوزۀ دانشی فوق دارای یک حد Target هستند که شخص باید آنها را بزند تا در آزمون قبول شود و بدیهی است که هر چه بیشتر به سوالات پاسخ دهد، تراز وی Above Target خواهد شد. در صورتیکه شخص این درصدهای قبولی را رعایت نکند او شامل Below Target و در صورتیکه وضعیت پاسخ دهی به سوالات، پایین تر و پایین تر باشد با وضعیت Need Improvement مواجه خواهد شد.
تا اینجا مشخص شد که هر کدام از حوزه های دانشی فوق که شخص پس از آزمون با آنها مواجه خواهد شد، ۴ وضعیت خواهند داشت: Above Target، Target، Below Target و Needs Improvement. شخص برای قبولی و اطمینان خاطر از اینکه بعد از جواب دادن به آخرین سوال و زدن دکمه Finish در آزمون قبول خواهد شد این است که به صورت میانگین وضعیت نمره های حوزه های دانشی سه گانۀ فوق، در وضعیت Target باشند و اگر احیاناً یکی از آنها در وضعیت Below Target باشد، شخص به احتمال بسیار زیادی قبول نخواهد شد.
شما کافی است به بارم سوالات مراجعه کنید، دقت کنید که ۹۲% سوالات از حوزه های دانشی افراد و فرآیند می آیند و اگر یکی از این دو Below Target شود، شما آزمون را از دست داده اید و وضعیت نهایی آزمون شما Fail خواهد بود. ولی این احتمال وجود دارد که در صورتیکه دو حوزۀ دانشی فوق Above Target شود و حوزۀ دانشی سوم Below Target شما در آزمون Pass شوید.
آکادمی تحلیل کسب و کار و مدرسۀ مدیریت فرآیند قصد دارند در آینده، دوره های آموزشی جامع PMP به همراه حدود ۲۰۰۰ سوال شبیه سازی شده (Cloned) جمع آوری شده و تألیفی برگزار نمایند. برای آنکه در این آزمون قبول شوید، ابتدا مطالب مربوط به PMP را که در سایت های آکادمی تحلیل کسب و کار و مدرسۀ مدیریت فرآیند، گذاشته می شوند، با دقت بخوانید. این مطالب شما را آماده می کند که صفر تا صد آزمون PMP چیست و در ادامه با برگزاری دوره ها و بوت کمپ های فوق، شما می توانید با شرکت در آنان و دسترسی به نکات کنکوری و تست های شبیه سازی شده، به یک خودباوری خواهید رسید که در تلاش نخست این مدرک را گرفته و متخصص حرفه ای مدیریت پروژه یا PMP شوید.
