در مقالات قبلی که از سایت آکادمی کسب و کار منتشر شد با تکنیک‌های داده‌کاوی و نمودارهای جریان داده آشنا شدید. در ادامه با ما همراه باشید تا به معرفی انواع تکنیک‌ها و به خصوص تکنیک تجزیه و تحلیل تصمیم گیری بپردازیم.
تجزیه و تحلیل تصمیم گیری(DA) چیست؟
تجزیه و تحلیل تصمیم گیری (DA) یک رویکرد سیستماتیک،کمی و بصری برای پرداختن و ارزیابی گزینه های مهمی است که کسب و کارها گاهی با آن روبرو می شوند. این ایده توسط شرکت های بزرگ و کوچک هنگام تصمیم گیری مختلفی از جمله مدیریت، عملیات، بازاریابی، سرمایه‌گذاری‌ها و گزینه‌های استراتژیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
درک تجزیه و تحلیل تصمیم گیری(DA)
تجزیه و تحلیل تصمیم‌گیری از ابزارهای مختلفی برای ارزیابی تمام اطلاعات مورد نیاز برای کمک به فرایند تصمیم گیری استفاده می‌کند که جنبه‌های مختلفی از جمله روانشناسی، تکنیک های مدیریت، آموزش و اقتصاد را در بر می‌گیرد. به طور خلاصه می‌توان گفت:
- تجزیه و تحلیل تصمیم گیری از ابزارهای مختلفی استفاده می‌کند و همچنین جنبه های روانشناسی، تکنیک های مدیریت و اقتصاد را شامل می شود.
- ریسک‌‌ها، سرمایه‌گذاری و تصمیمات استراتژیک تجاری زمینه‌هایی است که می توان از آنالیز تصمیم استفاده کرد.
- درختان تصمیم و نمودارهای تأثیر به وسیله نمایشی بصری که ارائه می‌دهند می‌توانند به فرایند تجزیه و تحلیل کمک کنند.
- منتقدان معتقدند که تجزیه و تحلیل تصمیم می تواند به راحتی منجر به ایجاد اختلال در تحلیل شود و به دلیل وجود بیش از حد اطلاعات، عدم توانایی در تصمیم گیری را منجر شود.
تصمیمات اغلب در شرایط زیر دشوار است:
- اگر مشکل ضعیف توصیف شده است.
- ذینفعان نمی دانند که چرا اقدام اولیه انجام شده است.
- عوامل محیطی موثر در تصمیم گیری کاملاً شناخته نشده اند.
- نتایج سناریوهای مختلف توسط ذینفعان درک نشده و بنابراین نمی توان این نتایج را با یکدیگر مقایسه کرد.
رویکردهای تجزیه و تحلیل تصمیم‌گیری متعددی وجود دارد و روش انتخاب شده به درجه عدم اطمینان، خطر، کیفیت اطلاعات و معیارهای ارزیابی بستگی دارد.
برای استفاده موفقیت آمیز از تجزیه و تحلیل تصمیم‌گیری، تحلیلگر کسب و کار باید موارد زیر را درک کند:
- ارزش‌ها، اهداف کلی و اهداف متناسب با مسئله.
- نوع تصمیمی که باید گرفته شود.
- هرگونه تردیدی که می تواند در تصمیم گیری تأثیر بگذارد.
- نتایج هر تصمیم احتمالی.
رویکردهای تجزیه و تحلیل تصمیم‌گیری از فعالیت‌های زیر استفاده می‌کنند:
تعریف مسئله: مسئله در این مرحله به وضوح شرح داده شده است.
تعریف گزینه‌ها: اقدامات بالقوه اقدامات مشخص می شود.
ارزیابی گزینه‌ها: رویکردهای مختلف مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرند.
انتخاب گزینه ها و معیارهای ارزیابی
انتخاب بهترین گزینه: بر اساس نتیجه تجزیه و تحلیل تصمیم ، بهترین راه حل انتخاب می شود.
اجرا راه حل: راه حل انتخاب شده اجرا می شود.
برخی از نمونه های ابزار و تکنیک های تجزیه و تحلیل تصمیم گیری عبارتند از:
جداول تصمیم گیری
درختان تصمیم
تجزیه و تحلیل مقایسه
فرآیند سلسله مراتبی تحلیل(AHP)
تحلیل تصمیم چند معیاره (MCDA)
شبیه سازی و الگوریتم های مبتنی بر کامپیوتر.
برخی از عناصر در تجزیه و تحلیل تصمیم وجود دارد که عبارتند از:
- اجزای تجزیه و تحلیل تصمیم گیری:
بیان مسئله: این توصیف مسئله است.
تصمیم گیرنده: این شخص یا افرادی هستند که تصمیم نهایی را می گیرند.
جایگزین: این یک راه حل بالقوه است.
معیارهای تصمیم گیری: این معیارهای ارزیابی است که برای تصمیم گیری استفاده می شود.
- ماتریس های تصمیم گیری: یک ماتریس تصمیم گیری ساده هر گزینه را در برابر معیار ارزیابی بررسی می‌کند و آن‌ها را بر اساس نمرات آن‌ها رتبه بندی می‌کند.
- درختان تصمیم: از درخت تصمیم برای تصمیم گیری در مورد نتیجه مطلوب در صورت عدم اطمینان
استفاده می شود.
۴.بده-بستان‌ها: در صورت وجود اهداف متعدد، ممکن است نیاز به تعدیل اهداف باشد.
برای ایجاد تعادل موثر می‌توان از روش‌های زیر استفاده کرد:
- حذف گزینه های مسلط: این شامل حذف راه حل های کم ارزش از لیست است.
- رتبه بندی اهداف در مقیاس مشابه: این روش شامل اختصاص درجه بندی ۱۰۰ به بهترین گزینه و ۰ به بدترین است.
تجزیه و تحلیل تصمیم‌گیری مانند هر روش دیگر شامل نقاط قوت و ضعف است. در زیر به هر کدام از آن‌ها اشاره شده است.
نقاط قوت
- تحلیل گران کسب و کار از آن در تصمیم گیری در مورد گزینه های جایگزین، به ویژه در شرایط پیچیده یا نامشخص استفاده می‌کنند.
- به ذینفعان کمک می کند تا گزینه ها را براساس معیارها ارزیابی کرده و تعصب را کاهش دهند.
- تجزیه و تحلیل و تصمیم‌گیری از ذینفعان می‌خواهد تا اهمیتی را که برای نتایج مختلف قائل هستند ارزیابی کنند تا از اعتقادات غلط جلوگیری کنند.
- به تحلیل گران تجارت اجازه می‌دهد معیارهای مربوطه را برای ارزیابی نتایج مالی و غیرمالی ایجاد کنند.
محدودیت ها
- ممکن است تمام اطلاعات مربوطه در دسترس نباشد تا ذینفعان بتوانند تصمیم آگاهانه بگیرند.
- اکثر تصمیمات آنی هستند و تهیه تصمیمات به زمان نیاز دارد.
- تصمیم گیرنده باید محدودیت های تجزیه و تحلیل تصمیم را درک کند، و به دلیل این محدودیت ها ممکن است از نتایج اطمینان نداشته باشد.
- برخی از مدلهای تجزیه و تحلیل تصمیم به دانش ریاضی و آماری خبره نیاز دارند.
گفتنی است برای انجام تحلیل کسب و کار بیش از ۵۰ ابزار و تکنیک در استاندارد BABOK معرفی شده است.
چیست؟){kind=link}