چگونه تحلیلگر کسب و کار شویم؟
برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر کسب و کار باید در دو بعد دانش و مهارت کسب کنید. در این مطلب در نظر داریم در این خصوص توضیحاتی را ارئه دهیم که چگونه تحلیلگر کسب و کار شویم؟
برای تبدیل شدن به یک تحلیلگر کسب و کار خوب و قابل باید هم دانش خود را در حوزه تحلیل کسب و کار گسترش دهید و هم مهارتهایی کسب کنید که نه فقط در حوزه تحلیل کسب و کار بلکه در سایر رشته های نیز بسیار به کار شما خواهد آمد. اجازه دهید در ابتدا توضیحات مختصری در مورد مهارتهای لازم جهت تبدیل شدن به تحلیلگر کسب و کار ارائه نماییم. مهارت های لازم برای تبدیل شدن به تحلیلگر کسب و کار در فصل نهم استاندارد BABOK با عنوان شایستگی های محوری تحلیلگر کسب و کار ارائه شده است که در ادامه برخی از آنها مورد اشاره قرار گرفته است.
- تفکر تحلیلی و حل مسئله
- ویژگیهای رفتاری
- دانش کسب و کار
- مهارتهای ارتباطی
- مهارتهای تعامل
- ابزارها و تکنولوژی
این شایستگی کمک می کند تا تحلیلگر کسب و کار فرصتها و مسائل را بصورت مؤثری تحلیل و مشخص کند و تعیین کند کدام تغییرات میتوانند موجب خلق بیشترین ارزش شوند.
تحلیلگران کسب و کار با استفاده از این توانمندی، امکان فهم و درک شرایط، ارزش تغییر پیشنهاد شده و دیگر ایدههای پیچیده را تسهیل میکنند.
لطفا توجه نمایید. موارد اشاره در بالا به عنوان سرفصلهای اصلی مربوط به شایستگیهای محوری تحلیل کسب و کار است و هر یک شامل تعدادی شایستگی خواهد شد. به عبارت دیگر موارد گفته شده در بالا سرتیترهای مربوط به شایستگیهای محوری هستند که هر یک خود شامل تعدادی شایستگی است.
شایستگیهای محوری تفکر تحلیلی و حل مسئله، موارد زیر را شامل میشوند:
- تفکر خلاقانه
- تصمیم گیری
- یادگیری
- حل مسئله
- تفکر سیستمی
- تفکر مفهومگرا
- تفکر تجسمگرا
شایستگیهای محوری مرتبط با ویژگیهای رفتاری شامل موارد زیر میباشد:
- اخلاق حرفه ای
- مسئولیت پذیری
- قابلیت اعتماد
- سازماندهی و مدیریت زمان
- سازگاری
شایستگیهای زیربنایی مرتبط با دانش کسب و کار شامل موارد زیر میشود:
- فراست و تیزهوشی در کسب و کار
- دانش مرتبط با صنعت
- دانش مرتبط با سازمان
- دانش مرتبط با راهکار
- دانش مرتبط با متدلوژی
شایستگی محوری دانش مرتبط با صنعت شامل فهم موارد زیر است:
- روندهای جاری
- نیروهای بازار
- محرکهای بازار
- فرآیندهای کلیدی
- خدمات
- محصولات
- مشتریان
- تأمینکنندگان
- قوانین و مقررات
- دیگر عواملی که صنعت را تحت تأثیر قرار می دهند یا تحت تأثیر آن قرار می گیرند.
شایستگیهای محوری مرتبط با مهارتهای ارتباطی عبارتند از:
- ارتباط کلامی
- ارتباط غیر-کلامی
- ارتباط نوشتاری: شامل استفاده از متن، نشانهها، مدلها و طرحها
- گوش دادن
شایستگیهای کلیدی مرتبط با مهارتهای تعامل عبارتند از:
- تسهیلکنندگی: تعامل بین ذینفعان و رفع تعارض بین آنها
- رهبری و تأثیرگذاری
- کار گروهی
- مذاکره و رفع تعارضات
- آموزگاری: آموزگاری فرآیند رهبری دیگران برای دستیابی به دانش است.
شایستگیهای محوری مرتبط با ابزارها و تکنولوژی
- نرم افزارهای پردازش کلمه
- ارائه
- برگه گسترده
- ابزارهای ارتباطی
- ابزارهای همکاری و مدیریت دانش و مستندات
برای کسب و دانش تحلیل کسب و کار نیز باید اقدامات زیر را انجام دهید:
- مطالعه استاندارها و منابع اصلی تحلیل کسب و کار
همانطور که می دانید دو استاندارد اصلی در حوزه تحلیل کسب و کار وجود دارد که عبارتند از:
- استاندارد BABOK: این استاندارد توسط موسسه IIBA کانادایی منتشر شده است.
- استاندارد PMI: این استاندارد توسط موسسه PMI آمریکایی منتشر شده است.
البته استاندارد BABOK عمومیت و مقبولیت بیشتری دارد خصوصا در کشور ما.
هم اکنون نسخه سوم استاندارد BABOK منتشر شده است که شامل ۶ حوزه دانشی به قرار زیر است:
- حوزهی برنامهریزی و پایش تحلیل کسب و کار: وظایفی را توصیف میکند که تحلیلگر کسب و کار به منظور سازماندهی و هماهنگی تلاشهای سایر تحلیلگران کسب و کار و ذینفعان انجام میدهد. این وظایف خروجیهایی تولید میکنند که در نهایت به ورودی و دستورالعملی برای دیگر وظایف درون کتاب راهنمای BABOK تبدیل میشوند. این حوزه دانشی شامل ۵ وظیفه یا به عبارت بهتر فرایند است.
- استخراج الزامات و همکاری: وظایف تحلیلگران کسب و کار را برای آماده سازی و مشخص کردن الزامات و تأیید نتایج به دستآمده توصیف مینماید. همچنین نحوه ارتباط تحلیلگران با ذینفعان را شرح میدهد. این ارتباط هنگام گردآوری اطلاعات تجزیه و تحلیل کسب و کار برقرار میشود و در سرتاسر فعالیتهای تحلیل کسب و کار وجود دارد. این حوزه دانشی نیز شامل ۵ وظیفه یا به عبارت بهتر فرایند است.
- مدیریت چرخه عمر الزامات: فعالیتهایی را توصیف میکند که تحلیلگر کسب و کار برای مدیریت و حفظ الزامات و طرح ریزی اطلاعات از آغاز تا پایان انجام میدهد. این فعالیتها ارتباط معنادار بین الزامات و طرحها را توصیف میکنند و تغییرات پیشنهادی در زمینه تعیین الزامات و روش تحلیل را بررسی میکنند. این حوزه دانشی شامل ۵ وظیفه یا به عبارت بهتر فرایند است.
- تحلیل استراتژی: فرآیندهای تحلیل کسب و کار را توصیف میکند که برای همکاری با ذینفعان باید انجام شود تا نیازهای تاکتیکی و یا استراتژیکی را شناسایی کنند و سازمان را قادر میسازد تا نیازهای مربوطه را مورد بررسی قرار دهد و استراتژی حاصل را جهت تطابق با سایر استراتژیهای سطح پایین و یا سطح بالا هماهنگ سازد. این حوزه دانشی نیز شامل ۴ وظیفه یا به عبارت بهتر فرایند است.
- تحلیل الزامات و تعریف طراحی: وظایفی را شرح میدهد که تحلیلگر کسب و کار برای ساختاردهی و سازماندهی نیازمندهای کشف شده در طی فعالیتهای استخراج الزامات، تعیین و مدلسازی الزامات و تایید و اعتبارسنجی اطلاعات باید انجام دهد. شناسایی راهکارهایی که با الزامات کسب و کار همخوانی دارند و تخمین ارزش بالقوهای که باید برای هر راهکار مشخص شود نیز جزو این وظایف هستند. این حوزه دانش، دامنه ای از فعالیتهای تکرارشونده و تکاملی را شامل می شود که تعریف مفاهیم اولیه و کاوش نیازها و تبدیل این نیازها به راهکارهای پیشنهادی خاص را در بر میگیرد. این حوزه دانشی نیز شامل ۶ وظیفه یا به عبارت بهتر فرایند است.
- ارزیابی راهکارها: وظایفی را توصیف میکند که تحلیلگر کسب و کار انجام میدهد تا کارایی و ارزش ارائه شده یک راهکار مورد استفاده توسط سازمان را ارزیابی کند و روش حذف موانع و محدودیتهایی که از ایجاد ارزش جلوگیری میکنند را پیشنهاد دهد. این حوزه دانشی نیز شامل ۵ وظیفه یا به عبارت بهتر فرایند است.
- مطالعه سایر منابع تکمیلی تحلیل کسب و کار
همانطور که در بخش معرفی کتابهای سایت آکادمی تحلیل کسب و کار نیز مشخص است، چندین کتاب و منبع کمکی خیلی خوب برای فراگیری تحلیل کسب و کار وجود دارد. پیشنهاد میکنیم بعد از مطالعه استانداردهای اصلی تحلیل کسب و کار، این منابع تکمیلی را نیز مطالعه نمایید.
- شرکت در آزمونهای بین المللی تحلیل کسب و کار
دو موسسه IIBA و PMI اقدام به برگزاری دورههای بین المللی تحلیل کسب و کار می کنند. لطفا به تصویر پایین دقت کنید. البته این گزارش مربوط به سال ۲۰۱۹ موسسه PMI است ولی از همین آمار می توان برای سال های بعد نیز نتایح قابل توجهی استنباط کرد.
تعداد کسانی که در موسسه PMI گواهی نامه PMP را دریافت کرده اند، نزدیک به یک میلیون نفر است ولی تعداد افرادی که گواهی نامه PBA یعنی گواهی نامه مربوط به تحلیل کسب و کار موسسه PMI را دریافت کردهاند به ۴ هزار نفر هم نمیرسد. از همین آمار می توان میزان آبی بودن اقیانوس در حوزه تحلیل کسب و کار را پی برد.
البته موسسه PMI تنها یک گواهی نامه در حوزه تحلیل کسب و کار صادر می کند ولی موسسه IIBA که بطور اختصاصی بر روی تحلیل کسب و کار متمرکز است، چندین گواهی نامه در زمینه تحلیل کسب و کار صادر میکند که عبارتند از:
- ECBA
- CCBA
- CBAP
- شرکت در دورههای آموزشی تحیلی کسب و کار
تاکنون چند دوره آموزشی تحلیل کسب و کار با کیفت بسیار خوب توسط آکادمی تحلیل کسب و کار برگزار شده است. یکی از ویژگی های منحصر به فرد دوره آموزشی تحلیل کسب و کار که توسط ما برگزار می شود، ارائه مثالها و کیسهای واقعی است که خود ما در انجام پروژه های مختلف تحلیل کسب و کار با آنها درگیر بودهایم. به عبارت دیگر در دوره آموزش تحلیل کسب و کار صرفاً استاندارد BABOK یا PMI آموزش داده نمیشوند بلکه تجربیات مدرس دوره یعنی مهندس رمضانی نیز چاشنی ارائه مطالب علمی مربوط به تحلیل کسب و کار قرار خواهد گرفت.
پیشنهاد میکنیم فیلم زیر را که بخشی از جلسه اول دورههای آموزشی تحلیل کسب و کار با تدریس مهندس رمضانی است را مشاهده نمایید تا پی به کیفیت برگزاری دورههای آموزشی تحلیل کسب و کار آکادمی تحلیل کسب و کار شوید.
- انجام و مشارکت در پروژه تحلیل کسب و کار
اگر برایتان مقدور است جذب سازمانهایی شوید که در حال حاضر در حال استخدام تحلیلگر کسب و کار هستند. حضور در پروژههای واقعی تحلیل کسب و کار یک میانبر بسیار خوب به شمار میرود. البته برای حضور در چنین پروژههایی بهتر است پیشتر سایر اقدامات ارائه شده در این مطلب را انجام داده باشید تا موقعیت شغلی بهتری در انتظار شما باشد. حتی توصیه میشود برای شروع به عنوان کارآموز جذب چنین پروژههایی شوید.
یک اقدام بسیار مهم دیگر
در فصل آخر کتاب BABOK 5 منظر یا چشمانداز برای تحلیل کسب و کار بیان شده است. این ۵ چشم انداز عینکهایی هستند که از دریچه آنها می توان به تحلیل کسب و کار نگریست. در واقع براساس این ۵ چشمانداز میتوان فرایند تحلیل کسب و کار را انجام داده و راهکارها را پیشنهاد نمود. البته استاندارد تاکید دارد که چشم اندازهای تحلیل کسب و کار فقط این ۵ مورد نیست بلکه حسب ضرورت می توان مواردی را به آنها اضافه کرد لیکن این ۵ مورد چشم اندازهای اصلی در تحلیل کسب و کار هستند.
این ۵ چشم انداز عبارتند از:
- چابک
- هوش تجاری
- تکنولوژی اطلاعات
- معماری کسب و کار
- مدیریت فرآیند کسب و کار
بسیار توصیه میشود علاقهمندان و متخصصین تحلیل کسب و کار همزمان که در حال فراگیری فرایند تحلیل کسب و کار و تکنیکهای ارائه شده در آن هستند، شروع به فراگیری این ۵ چشم انداز نیز بکنند. شایان ذکر است هر یک از این ۵ چشم انداز خود یک حوزه تخصصی به شمار میرود ولی تحلیلگران کسب وکار باید در مورد هر یک، از دانش و تجربیات قابل قبولی برخوردار باشند.
روی تصویر پایین کلیک کنید